ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΚΟΣΜΟΓΟΝΙΑ ΚΑΙ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΦΑΣΙΑ

του Σταύρου Καρκαλέτση

Αμυντικού Αναλυτή

Δεν χωρά αμφιβολία πως η υπερκινητικότητα στην ενεργειακή σκακιέρα θα επιφέρει νέα δεδομένα στην Βαλκανική, μα και ευρύτερα. Νέες στρατηγικές συμμαχίες συνάπτονται, με ασυνήθιστη ταχύτητα, και τα ισοζύγια ισχύος στην περιοχή θα μεταβληθούν.

Σε ότι αφορά την Ελλάδα, διαφαίνεται πως θα πληρωθούν λογαριασμοί. Με χαρακτηριστικότερο παράδειγμα τον ταλαιπωρημένο αγωγό Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολη, όπου την καραμάνλειο αταραξία διαδέχθηκε η παπανδρεική αναθεώρηση. Με τέτοιες ανακολουθίες, δυστυχώς η Ελλάδα έχει καταφέρει να χάσει, μέσα σε λίγα χρόνια, τους πάντες. Την ώρα που η Τουρκία κερδίζει παντού, συνάπτοντας τη μια συμμαχία πίσω από την άλλη. Ας θυμηθούμε:

-Στην στρατηγικής σημασίας (για την διατήρηση στοιχειώδους ισορροπίας στο Αιγαίο) αγορά των Eurofighters, η Αθήνα μοιράζει από εποχής Σημίτη υποσχέσεις και διαβεβαιώσεις. Που μένουν υποσχέσεις, με αποτέλεσμα να «έχει χαθεί» η ό,ποια υποστήριξη από το Βερολίνο. Οι κυβερνήσεις Καραμανλή στάθηκαν ανίκανες, για 5 ολόκληρα χρόνια, να προμηθευτούν βλήματα για το άρμα LEOPARD HEL 2. Έτσι, η χώρα διαθέτει το ισχυρότερο ίσως άρμα μάχης στον πλανήτη. Αλλά μόνο για τις παρελάσεις...

-Ο παλιός, και ενίοτε παραγωγικός, άξονας Αθηνών-Παρισίων, είναι μόνο ανάμνηση. Ο Σαρκοζί έστειλε τα κατάλληλα «μηνύματα», διαμηνύοντας σε Παπανδρέου και Χριστόφια πως θέλει στήριξη, για να αποκρούσει τον Δεκέμβριο την τουρκική ευρω-υποψηφιότητα. Με σημαντικά ανταλλάγματα στην αμυντική συνεργασία, αλλά για την Κύπρο και σε πολιτικό επίπεδο. Για τον Γιώργο Παπανδρέου όμως, προέχει να μην θυμώσει η Ουάσιγκτον. Οι ευρωπαικές θύρες πρέπει να παραμείνουν ανοιχτές για τους Τούρκους, με την Ελλάδα σε κάτι ανάμεσα σε «πορτιέρη» και «γκρουμ». Δίχως το ελάχιστο αντάλλαγμα...

-Χάνουμε (και) τη Ρωσία: Το δειλό άνοιγμα Καραμανλή δεν ολοκληρώθηκε ποτέ. Οι διαπραγματεύσεις για τα τεθωρακισμένα οχήματα μάχης BMP-3 είναι μετέωρες, όπως και ο αγωγός Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολη. Την ώρα που η Άγκυρα προχωρά ταχύτατα σε σπουδαίες ενεργειακές συμφωνίες με τους Ρώσους, ο Παπανδρέου μιλά για επαναδιαπραγμάτευση, λόγω ...οικολογίας.

Από κοντά και ο πρωθυπουργός της Βουλγαρίας Boyko Borissov, ηγέτης μιας απροκάλυπτα φιλοαμερικανικής στροφής της Σόφιας, δηλώνει ότι ο πετρελαιαγωγός Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολη δεν είναι προτεραιότητα για την κυβέρνησή του και αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο το έργο να αναβληθεί. Οι πρόσφατες δηλώσεις του Βούλγαρου πρέσβη στην Αθήνα Karaslavov είναι παραπάνω από σαφείς, ως προς τις προθέσεις της Σόφιας: «Είναι λογικό κάθε νέα κυβέρνηση να καθορίζει τις προτεραιότητές της σε διαφορετικές κατευθύνσεις. Αυτό είναι που κάνουν οι δύο πρόσφατα εκλεγμένες κυβερνήσεις στη Βουλγαρία και την Ελλάδα. Η πραγματοποίηση του αγωγού Μπουργκάς- Αλεξανδρούπολη περνά από πολλά και περίπλοκα προπαρασκευαστικά στάδια. Οι κυβερνήσεις των δύο χωρών θέλουν να είναι σίγουρες όχι μόνο για τα οικονομικά οφέλη αλλά και για την απόλυτη ασφάλεια των εγκαταστάσεων. Η θέση της βουλγαρικής κυβέρνησης πρέπει προς το παρόν να αξιολογηθεί ακριβώς όσον αφορά αυτά τα κριτήρια.». Και ο υπουργός ενέργειας και οικονομικών Traikof, ξαφνικά θεωρεί άδικη τη συμφωνία: Χαμηλή συμμετοχή βουλγάρικων επιχειρήσεων στη μεταφορά του πετρελαίου, χαμηλές τιμές διαμετακόμισης και τέλη για τη μεταφορά από το έδαφός της.

Η ανακολουθία της Αθήνας στο ζήτημα, νομοτελειακά αναγκάζει τη Μόσχα να στραφεί προς την καραδοκούσα Άγκυρα. Και, διασταλτικά, τα ευρωπαικά πισωγυρίσματα στην ενέργεια, κάνουν τη Ρωσία να ρέπει προς ανατολάς. Τα πρώτα σημάδια είναι εμφανή: Οι Ρώσοι θα προχωρήσουν σε στρατηγικού χαρακτήρα συμμαχίες με την Κίνα και την Τουρκία, όσο Ελλάδα και Ευρώπη παριστάνουν πως δεν ξέρουν τι θέλουν. Βεβαίως, πίσω από τις κουρτίνες υπάρχει ο υποβολέας. Και γνωρίζει πολύ καλά τι θέλει: Οι ΗΠΑ θα παλέψουν με όλη τους την ισχύ να κρατήσουν υπό τον δικό τους έλεγχο τους υπό διαμόρφωση νέους ενεργειακούς κόμβους και δρόμους.

Το ζήτημα λοιπόν καθίσταται δίλημμα: Μας συμφέρει, ένεκα ανακολουθιών και δισταγμών, να καταστήσουμε την «επιλογή Τουρκία» μονόδρομο για τους Ρώσους; Οι Τούρκοι δεν κρύβουν τις φιλοδοξίες τους. Νωπές είναι ακόμη οι δηλώσεις Νταβούτογλου στο Σεράγεβο περί οικονομικής αναβίωσης της οθωμανοκρατίας στα Βαλκάνια. Ο πολύ καλός αναλυτής Mehmet Ogutcu αναρωτιέται αν η χώρα του και η Ρωσία «..από αντίπαλοι γίνονται εταίροι». Ο Ogutcu θεωρεί πως η Τουρκία έχει τη δυναμική να γίνει μια σύγχρονη ενεργειακή εκδοχή του «δρόμου του μεταξιού», ως κόμβος και διανεμητής σειράς αγωγών που θα οδηγούν στις μεγάλες χώρες της δυτικής Ευρώπης.

Δεν χρειάζεται ιδιαίτερο απόθεμα στρατηγικής σκέψης για να αντιληφθεί ο καθείς ότι η ερμαφρόδιτη ελληνική στάση σπρώχνει την Ρωσία στην αγκαλιά των Τούρκων. Η αδιάλειπτα τους τελευταίους μήνες ενισχυόμενη ρωσο-τουρκική σχέση, απειλεί να επηρεάσει προσεχώς τις ρωσικές θέσεις επί των μειζόνων ζητημάτων που «καίνε» την Αθήνα: Κύπρος, Αιγαίο και ονομασία FYROM.

Η ελλειμματική εξωτερική πολιτική της Αθήνας, κατάφερε μέσα σε λίγα χρόνια το ακατόρθωτο: Να απωλέσει η χώρα όλα τα διεθνή της ερείσματα, με τις ΗΠΑ σε ρόλο αόρατου πάτρωνα του τουρκικού επεκτατισμού, Πόντιο Πιλάτο την Ευρωπαική Ένωση και τη Ρωσία να χάνεται....